Tüketici Hukuku
Tüketici; ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişidir. 6502 sayılı kanundan anlayacağımız, hazır bir malı veya hizmeti satın alarak onu günlük yaşamında kullanan veya tüketen kişidir. Tüketici, gerçek veya tüzel kişilik olması fark etmeksizin, mal veya hizmetten kişisel ihtiyaç amacıyla yararlanan kişidir.
Tüketici İşlemi; Bir işlemin tüketici işlemi olarak kabul edilebilmesi için hukuki ilişkinin taraflarından birinin tüketici, diğer tarafın ise satıcı, hizmet sağlayıcı veya onlar adına hareket eden gerçek ya da tüzel kişi olması gereklidir.
Tüketicinin korunması hakkındaki kanunun tüketicilerin korunması açısından ; Temel gereksinimlerin karşılanması, Güvenlik ve güven duyma, Mal ve hizmetleri serbestçe seçme, Bilgi edinme, Eğitilme, Tazmin, Temsil ve Sağlıklı bir çevreye sahip olma hakları çerçevesinde oluşturulmuştur.
Tüketici Sözleşmelerine Bakacak Olursak;
o Taksitle satış sözleşmeleri
o Tüketici kredisi sözleşmeleri
o Konut finansmanı sözleşmeleri
o İş yeri dışında kurulan sözleşmeler
o Mesafeli sözleşmeler
o Finansal hizmetlere ilişkin mesafeli sözleşmeleri
o Devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri
o Paket tur sözleşmeleri
Abonelik sözleşmeleri 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanununda sayılan sözleşmelerin bir kısmıdır.
Bu bilgiler ışığında tüketici olarak ve yukarıda belirtilen sözleşmelerden birine dayanarak başvuruda bulunacağımızı düşünelim. Başvuru için E-devlet üzerinden, Tüketici Hakem Heyetleri veya Tüketici Mahkemeleri aracılığıyla çözüm arama aşamasına geçeceğiz. Tüketici Hakem Heyeti; Tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla kurulmuştur. Tüketici Mahkemeleri ve Tüketici Hakem Heyeti arasındaki farkı bilmekte fayda vardır; Tüketici mahkemesi, tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik her türlü uygulamadan kaynaklanan davalara bakmakla görevli hukuk mahkemesidir. Tüketici Hakem Heyetiyse, yine bu uyuşmazlıklar konusunda çözüm arayan fakat bunu ilçe ya da il heyetleriyle, mahkemeye gitmeden gerçekleştiren heyetlerdir.
Tüketici Mahkemesinin Bakmakla Görevli Olduğu Davalarda Görev Sınırı:
Tüketici mahkemesinde dava açılabilmesi için uyuşmazlığın belli bir parasal değeri aşması gerekir. Uyuşmazlık tüketici mahkemesinin görev sınırlarının altındaysa öncelikle tüketici hakem heyetine başvurulmalıdır. Tüketici mahkemesinin görevi konusundaki parasal sınırlar ve usuller 6502 sayılı yasanın 68. maddesinin verdiği yetkiyle çıkarılan tebliğlerle her yıl yenilenmektedir.
Tüketici Hakları Nelerdir?
Herhangi bir ayıplı malın iade edilerek tüketicinin mağduriyetinin giderilmesiyle başlayan tüketici hakları süreci, son yıllarda cayma hakkının da getirilmesi ile tüketicinin lehine gelişmiştir. Tüketici haklarını merak edenler için,
- Ürüne ödenen ücretin iadesi,
- Alınan ürünün değiştirilmesi,
- Ücretsiz tamir talebi,
Ayıplı maldan kaynaklanan zararın giderilmesi için tüketici hakkınızın olduğunu bilmeniz gerekmektedir. Tüketici hakları, Tüketici Hakem Heyeti ile (kaymakamlıklardan) savunulabilir. Başvurular için ilk aşama, kaymakamlıklardaki hakem heyetleridir.
Ancak belirli bir üst limitin üzerindeki uzlaşmazlıklar söz konusu olduğunda ya da Tüketici Hakem Heyeti kararlarına karşı yapılan itirazlarda, Tüketici Mahkemelerinde dava açılarak, tüketicinin hakkını yasalara uygun biçimde aranmaktadır.
Tüketici Mahkemesi ve Görevleri
Tüketici Mahkemesi, Tüketici Hakem Heyeti’nin limitini aşan meblağlarda dava açılarak genelde bilirkişi incelemesiyle karar verilir. Tüketici hakları mahkemesi görevi, tüketicinin mağduriyetini ispatlamak, söz konusu ayıplı mal ve hizmetin tespit edilmesini sağlayarak, tüketicinin uğradığı maddi ve manevi zararı tespit etmektedir.
Tüketici Hakem Heyeti Başvuru Süreci
Tüketici hakem heyetlerine belirli bir limitin altında başvurmak istediğinizde Kaymakamlıklara bağlı bulunan bu heyetler sorununuzu çözecektir. Ancak başvuru süreci her ürün ve hizmet için farklıdır. 30 günden 365 güne kadar, firmaların tüketici hakkını koruyucu satış sözleşmeleri geçerli olmaktadır. Satış sözleşmesi yoksa , sözlü sözleşmeler geçerlidir. Mesafeli satışlarda 14 gün, herhangi bir gerekçe göstermeden ürünün iadesi talep edilebilir.
Tüketici Hukuku Avukatı ve Görevleri
Tüketici Hakem Heyeti sorununuzu çözemiyorsa, bu durumda tüketici mahkemesine başvuru yapılması gerekir. Elbette ki bu süreç bilgi gerektirdiğinden, Tüketici Hukuku avukatı tüketici hakları konusunda başvurularınızı usulüne uygun yapacak ve hakkınızı savunmak için yasalar çerçevesinde başarılı sonuç almanızı sağlayacaktır.
Tüketici hakem heyetleri nedir, görev ve yetkileri nelerdir?
Tüketici sorunları hakem heyetleri, Türkiye’de her il ve ilçe merkezlerinde, kaymakamlık veya il sanayi ticaret müdürlüklerinin hizmet binalarının içerisinde yer alır. Son düzenlemeler ile birlikte e-devlet üzerinden de tüketici hakem heyetlerine başvuru yapılabilmektedir.
Tüketici hakem heyetlerine götürülebilecek uyuşmazlıklar için her yıl bir parasal değer belirlenir ve bu değerin altındaki tüm sorunlar hakem heyetinde çözülebilir.
Tüketici hakem heyeti kararlarına rağmen ödenmemesi durumunda, tüketici hakem heyeti kararlarının icraya konulması hakkında bilgi almak için sayfayı ziyaret ediniz.
Tüketici Avukatı Ankara Danışmanlık
Tüketici Kanunda belirtilen ve tüketici ile ürün üreticisi ve satıcı arasındaki ilişkilerde çıkacak ihtilafların giderilmesi konusunda, ihtilafa düşülen veya şikayete konu olan ürünün fiyatı parasal sınırın altında olması durumunda, tüketici hakem heyetine şikayette bulunabileceği zorunludur. Tüketici aldığı ürünün bedelinin miktarı parasal değerin üzerinde ise tüketici mahkemesine de dava açabilmektedir.
Tüketici davalarının açılması ve sürecinin doğru ilerlemesi önemlidir. Basit ve hızlı yargılama yapılması nedeniyle verilen süreler ile mahkemeye sunulacak deliller önemlidir.
Tüketici davaları konusunda sürecin takibi tüketici avukatı ve danışmanlık ile bu konudaki davaların oldukça kolay bir şekilde doğru ilerlemesi olabilmektedir. Doğru ve zamanında yapılan müdahaleler ile davalar istenilen şekilde sonuçlanabilmektedir.
Bir tüketici olarak firmalar ile yaşanılan sorunlar, ihtilaflar ve şikayet gibi konularda açılacak davaların başarılı şekilde yönetilmesi ve sonucunda istenilen sonucun alınabilmesini sağlamaktadırlar. Hukuk sistemimizde bulunan kanunları en iyi şekilde bilen ve bu kanunlar ile hakların alınmasını sağlayan tüketici avukatı ve danışmanlık ile çalışılması oldukça yararlı olmaktadır.
Tüketici satın aldığı mal üzerinde satıcı ile bir uyuşmazlık ile karşılaştığında nasıl bir yol izlemelidir?
Yargıya başvurmadan önce tüketicinin tüketmesi gereken yollar vardır. Bu yollar tüketilmeden tüketici yargıya başvuramaz. Bu yollardan ilki tüketicinin satıcı ile konuşması ve sattığı malın ayıplı yani kusurlu olmasını söylemesi gerekir. Satıcı malının kusurlu olduğunu kabul etmez ve gerekenleri yapmaz ise bir diğer aşamaya geçerek tüketici yetkili firma ile görüşmeli, hukuki haklarının olduğunu eğer bu hakların yerine getirilemez ise yargıya gideceğini ifade etmelidir.
Kanun koyucu tüketicinin satıcı ve firma tarafından olumsuz yanıt alması olasılığını düşünerek tüketici sorunları hakem heyetini ve tüketici mahkemelerini kurmuştur. Tüketici hakem heyetleri ve tüketici mahkemelerinden hangisine başvuracaktır peki tüketici?
Kanun koyucu bu hususta belli parasal sınırlandırmalar getirerek tüketicinin kafasındaki karışıklığa mani olmuştur. Bu parasal sınırlamalar her yıl ülkenin enflasyonuna, mali durumuna ve buna benzer etkenlere dayanarak değişmektedir.
Tüketici hakem heyetleri 81 ilde de bulunmaktadır. Tüketici mahkemeleri ise her il ve ilçede bulunmaktadır.
Belli bir parasal sınırın altında olan uyuşmazlıklar için öncelik ile tüketici hakem heyetine başvuru yapılırken o parasal sınırı aşan uyuşmazlıklar için direk dava yolu öngörülerek tüketici mahkemelerine başvuru yapabilme imkânı sağlanmıştır.
Hakem heyetinin tüketicinin aleyhine verdiği kararlarda ise 15 gün içerisinde tüketici mahkemesine dava açılır.
Dava açacağı yer tüketici mahkemesidir. Tüketici mahkemesine açılacak olan davada verilecek olan karar kesin karar olup bir üst mahkemeye taşınmamaktadır.